Nước ngầm là gì? Vai trò và cách khắc phục nước ngầm ô nhiễm

Nước ngầm là gì? Vì sao các nghiên cứu lại khẳng định nước ngầm đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì sự sống và các hoạt động trên thế giới mặc dù chúng không chảy trên bề mặt? Hãy cũng Livingcare tìm hiểu chi tiết về nguồn nước này và thực trạng nước ngầm hiện nay trong bài viết dưới đây nhé!

Nước ngầm là gì?

Nước ngầm là dạng nước tồn tại hoàn toàn trong các khoảng không gian rỗng bên dưới bề mặt của đất, đá hoặc trong các khe nứt của trầm tích. 

Hơi nước bốc lên từ các ao, hồ, sông, suối, biển sẽ tạo thành mây khi gặp không khí lạnh trên cao. Đến một lúc nhất định mây sẽ chuyển hóa thành mưa rơi xuống mặt đất và các ao, hồ,… Trong đó có một phần nước mưa sẽ ngấm xuống tầng đất sâu bên trong và tích tụ lại tạo thành nước ngầm. Đây chính là nguồn gốc hình thành của nước ngầm. 

Mạch nước ngầm là gì?

Khái niệm của mạch nước ngầm cũng tương tự như nước ngầm. Nói cách khác mạch nước ngầm là một lượng lớn nước được tích trữ trong lòng đất và cũng tồn tại trong các không gian rỗng của đất. Từ đó tạo nên các lớp đất đá trầm tích.

Mạch nước ngầm chạy dài theo dòng chảy và phân bổ khắp mọi nơi trên thế giới từ đồng bằng, sa mạc hay vùng núi cao. Chỉ cần tìm thấy mạch nước ngầm là có thể sử dụng.

Nước ngầm có ô nhiễm không? Thực trạng nước ngầm hiện nay

Nước ngầm chiếm 30% tổng lượng nước được sử dụng để sinh hoạt tại Việt Nam. Tuy nhiên, hiện tượng ô nhiễm nước ngầm hiện nay ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Các chỉ số kim loại nặng như Asen, Amoni, chất hữu cơ,… đo được trong nguồn nước ngầm đã vượt mức cho phép. Nếu sử dụng thường xuyên có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của con người.

Một số tác nhân gây ô nhiễm nước ngầm có thể kể đến như:

• Tác nhân tự nhiên: Nhiễm mặn, nhiễm phèn, hàm lượng Fe, Mn và một số kim loại khác cao.
•  Tác nhân nhân tạo: Nồng độ kim loại nặng cao, hàm lượng NO-, NH+, PO4,… cao hơn tiêu chuẩn cho phép, vi sinh vật gây ô nhiễm.

Bên cạnh đó, nguồn nước ngầm hiện nay đang trong trạng thái sắp cạn kiệt bởi rất nhiều nguyên nhân như biến đổi khí hậu, nhiệt độ, nước thải không được xử lý đạt tiêu chuẩn, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật và sự khai thác tài nguyên không hiệu quả. 

Các nhà vườn ngày nay phải cần từ 3 đến 4 giếng khoan để cung cấp nước cho cả khu vườn. So với trước kia thì chỉ cần 1 giếng khoan là đã đủ lượng nước để sử dụng. Mặc dù ngày nay nước máy hầu hết đã được dẫn đến tận nơi cho các nhà vườn nhưng nước giếng khoan vẫn là sự ưu tiên cho các hoạt động tưới tiêu trong nông nghiệp, công nghiệp và sản xuất bởi chúng cung cấp các khoáng chất tự nhiên cần thiết cho cây.

Vai trò của nước ngầm trong đời sống

Nước ngầm đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống của con người và các sinh vật trên Trái Đất, bao gồm các vai trò chính như:

• Phục vụ nhu cầu sinh hoạt, ăn uống của con người.
• Nguồn nước ngầm sạch, chất lượng cao còn thể hỗ trợ chữa trị rất tốt.
• Duy trì sự sống cho các giống loài trên toàn thế giới.
• Cung cấp nước cho các hoạt động nông nghiệp.
• Nước ngầm chảy ra sông, suối, ao hồ và cả đại dương, góp phần tạo môi trường sống cho hệ sinh thái dưới nước.
• Hỗ trợ con người giải phóng sức lao động khi phải lấy nước xa.
• Góp phần ổn định dòng chảy sông ngòi của các con sông.
• Cố định lớp đất đá bên trên, hạn chế hiện tượng sạt lở, sụt lún đất.
• …

So sánh nước ngầm và nước mặt

Nước ngầm và nước mặt đều là những nguồn nước không thể thiếu cho sự sống của toàn Địa Cầu. Tuy vậy, mỗi nguồn nước sẽ có những đặc tính riêng, chúng ta có thể thấy rõ trong bảng so sánh dưới đây:

Chỉ tiêu	Nước ngầm	Nước mặt
Nhiệt độ	Nhiệt độ tương đối ổn định do nước ngầm ở trong lòng đất, ít chịu ảnh hưởng từ không khí trên mặt đất	Nhiệt độ thay đổi theo thời gian tùy thuộc vào nhiệt độ của không khí, thời tiết
Chất rắn lơ lửng	Hầu như không có chất rắn lơ lửng	Lượng chất rắn lơ lửng cao và thay đổi theo mùa
Khoáng chất hòa tan	Chứa nhiều khoáng chất như Canxi, Magie,… và ít có sự biến động về chất lượng	Thay đổi theo chất lượng của đất và lượng mưa
Khí H2S	Thường có	Không có
Khí NH3	Thường có	Có, khi nguồn nước bị ô nhiễm
Khí O2 hòa tan	Không có	Gần như bão hòa

Cách khắc phục nước ngầm bị ô nhiễm

Để khắc phục tình trạng ô nhiễm nước ngầm, chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp sau:

Về luật pháp:

• Thực hiện tuyên truyền, giáo dục người dân về cách sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước ngầm.
• Có các quy định cụ thể để cảnh báo, răn đe, cưỡng chế, phạt hành chính và yêu cầu ngừng hoạt động đối với các hành vi xử lý nước thải sinh hoạt, nông nghiệp, công nghiệp không đạt tiêu chuẩn.

Sử dụng hệ thống làm sạch nước:

Nếu sử dụng trực tiếp nước bị ô nhiễm sẽ gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, thậm chí là tử vong. Nhưng để chờ đợi xử lý nước hàng loạt thì lại mất một khoảng thời gian khá dài. Chính vì thế việc sử dụng hệ thống làm sạch nước ngay tại nhà là lựa chọn nhanh chóng và hữu dụng nhất. 

Các hệ thống làm sạch nước hiện đại vừa có khả năng lọc các tạp chất, cặn bẩn, vi khuẩn,… vừa có thể giữ lại hoặc cung cấp các khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Điển hình như hệ thống của máy lọc nước Midnight Series một sản phẩm với công nghệ tiên tiến, thông minh đến từ Livingcare. Nước đầu ra từ máy lọc Midnight Series có thể uống trực tiếp mà không cần phải qua đun sôi, có thể dùng cho mọi hoạt động sinh hoạt của gia đình như ăn uống, nấu nướng, giặt giũ,…

Xử lý nước thải và rác thải đúng quy định

Các loại nước thải hiện nay như nước thải sinh hoạt, nước thải y tế, nước thải công nghiệp cần phải được xử lý theo đúng quy trình tiêu chuẩn. Từ đó mới có thể đảm bảo sức khỏe cho dân cư khu vực lân cận, bảo vệ môi trường sống của hệ sinh thái dưới nước và các loài động thực vật.

Không lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật

Nước ngầm bị ô nhiễm một phần do việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật quá nhiều. Các đơn vị nuôi trồng, các nhà vườn nên lưu ý đến vấn đề này, thay thế thuốc hóa học thành thuốc sinh học hoặc các chất hữu cơ để giữ cho môi trường xanh sạch đẹp.

Hy vọng bài viết vừa rồi đã giúp bạn có câu trả lời cho thắc mắc “Nước ngầm là gì?”. Mặc dù là nguồn nước thấm sâu vào tầng địa chất nhưng vai trò của nước ngầm cũng quan trọng không kém nguồn nước trên bề mặt. Hãy cùng nhau chung tay bảo vệ nguồn nước ngầm cũng như bảo vệ toàn bộ môi trường sống xung quanh chúng ta vì một tương lai tốt đẹp hơn bạn nhé!

Ngoài ra, hãy theo dõi ngay Livingcare để cập nhật những thông tin mới nhất, bổ ích liên quan đến chủ đề nước trong cuộc sống hàng ngày, và liên hệ ngay cho chúng tôi nếu bạn đang tìm kiếm máy lọc nước an toàn, chất lượng cho gia đình.